Waarschijnlijk gaan heel wat fervent bergsporters ieder jaar weer naar de Alpen op zoek naar maagdelijke sneeuw. Wat als je nou eens iets avontuurlijkers wil? Nou dan neem je je ski's mee naar Schiphol en dan stap je op het vliegtuig met bestemming : Iran
Hieronder volgt een verslag geschreven door Yvo Snoek. Hij trok er vorige maand op uit met Hein Raat, Maarten Bakker, Renske Lambert en Jonna Snoek op zoek naar poeder...Iraans poeder!!!
Wahhaaaaat, Iran???? Is dat wel veilig?? Waarom?? Verbaasde blikken krijgen we als we vertellen dat we op vakantie gaan naar een niet alledaagse bestemming, Iran! Om het nog gekker te maken?.we gaan er bovendien toerskien!
Vlak voordat we de landing inzetten begint de grote verkleedpartij. Overal komen hoofddoekjes vandaan en worden netjes opgedaan. Ook onze dames, Jonna en Renske, binden de hoofddoekjes vakkundig met speldjes vast. En dan zijn we plots in Teheran, Iran! Daar waar zo vaak negatieve publiciteit over verschijnt, worden we opgevangen door een zeer vriendelijke man van het hotel taxibusje. We wisselen nog even telefoonnummers uit met onze nieuwe Iraans-Nederlandse vrienden uit het vliegtuig, voor het geval dat? De volgende dag beginnen we aan onze rondreis door het land. In een weekje tijd bezoeken we de historische plaatsen uit het grote Perzische Rijk, Shiraz, Yazd en Esfahan. In Shiraz doen we onze eerste indrukken op en bezichtigen geweldige moskee?n, paleizen, bazaars en maken vooral veel contact met de Irani?rs. ?Welcome to Iran! Where are you from? Holland?.nice, flowers!? Wat een andere beleving dan boze baardenmannen die Amerikaanse vlaggen in de brand steken. Bij een groot tombecomplex, de SHAH-E CHERAGH, moeten onze dames verplicht een chador dragen, ofwel een lange doek die je gehele lichaam bedekt. Snel kopen ze dit op de bazaar en met hulp van 20 vrouwen lukt het om zich de juiste ombindtechniek eigen te maken. Het is geweldig om alles om je heen te bekijken en te ervaren. In de Moskee wordt naast het bidden ook rustig gesmst, boekjes gelezen en ?gechilled?. Opvallend zijn de vele neuspleisters bij zowel man als vrouw. Jawel, de ?nose-job?, een waar status symbool in de grote steden. ?s Avonds breng ik nog even een bezoekje aan de kapper voor 3 euro. De volgende dag rijden we met een gehuurde taxibus naar Persepolis, een fantastische archeologische bezienswaardigheid uit de tijd van Darius de Grote en Xerxes (Achaemeniden periode, ruim 500 voor Christus), de aartsrivalen van de Oud Grieken. Rondstruinend langs Egyptisch/Grieks ogende tempels, zuilen, graftombes, etc. waan je je 2500 jaar terug in de tijd. Erg indrukwekkend. Vervolgens scheuren we over eindeloos lange woestijnvlaktes en kale, doch inspirerende bergen; her en der een strookje groen. Yazd ligt letterlijk midden in de woestijn. De paar duizend jaar oude binnenstad bestaat enkel uit lemen gebouwen doorkruist door oneindig veel kleine steegjes. Daarnaast torenen felblauw gekleurde moskee?n, volledig gedecoreerd met het fijnste moza?ekwerk, boven alles uit. ?s Middags belanden we bij mensen thuis en zien plots een heel ander Iran dan we tot nu toe buiten hebben ervaren. Middels een ingebouwde schotel kunnen stiekem alle Westerse televisiekanalen worden ontvangen. Gebaseerd op de geile en hitsige muziekclips kan ik me voorstellen dat er een soort van pornografisch walhalla wordt gecre?erd over het Westen. Opium en alcoholische dranken, buiten op de black list, worden ons aangeboden. We slaan dit (uiteraard) af, maar genieten van de enorme gastvrijheid, hartelijkheid en openheid van deze mensen. Er wordt flink commentaar geleverd op het huidige regime, en bekend dat het 10 jaar geleden een stuk vrijer was dan nu. De huidige president Ahmadinejad blijkt enkel een visitekaartje te zijn en heeft niets te zeggen in het land, het zijn echter de schaduwfiguren achter de religieuze leider Ayatollah Khamenei, die de touwtjes werkelijk in handen hebben. Het is duidelijk dat het leven tussen vier muren h??l anders is, dan daarbuiten.
Esfahan, de oude hoofdstad, is verreweg de mooiste stad om te bezichtigen met een gigantisch plein omringd door diverse moskee?n, paleizen, oneindig veel bazaars, oude bruggen over een bijna droge rivier. Aan de rivierkant worden traditionele liederen gezongen, geklapt en sporadisch gedanst. De vrolijkheid straalt hier duidelijk vanaf, jong en oud, man en vrouw, iedereen vermaakt zich. Een groepje van 5 witte toeristen blijkt ook een attractie te zijn. Binnen de kortste keren zijn we omsingeld door tientallen mensen, waarvan de 1 beter engels kan dan de ander en vele vragen en verhalen om onze oren vliegen. Het is niet zelden lastig om een bepaalde houding aan te nemen. Schud je als man vreemde vrouwen wel een hand of niet, ook als zij het initiatief tonen? Hoe reageer je op klaagzang op de overheid? Wat vertel je over onze blik op het land? Het is in ieder geval duidelijk dat vrouwen hier niet ondergeschikt zijn, zoals bijvoorbeeld in Marokko. Onze dames werden overal serieus genomen als gesprekspartner, en zolang ze zich aanpasten met een hoofddoek, nergens narigheid ondervonden.
In een achteraf kroegje smaakt de waterpijp-met-appelsmaak prima. Om ons heen lurken daarnaast ook zowel zeer traditionele ?chador-vrouwen?, als provocerende jonge meiden, zeer zwaar opgemaakt met een minimaal sjaaltje op hun achterhoofd, aan de waterpijp. Wat een contrast! Toeristen zijn amper te bekennen in dit land. Een Irani?r verwoordde de situatie als volgt. ?Iran heeft geen problemen met andere landen, maar andere landen hebben een probleem met Iran!? Tja... gezien de berichtgeving in de media is dit gemakkelijk te geloven...
De tweede week wordt het tijd voor actie. De toerski?s mogen eindelijk ondergebonden worden. Met een bureautje zijn we in zee gegaan om de logistiek, accommodatie en eten te organiseren. Het op de website professioneel ogende bureau en hun snelle en behulpzame correspondentie blijkt echter toch niet helemaal te voldoen aan onze verwachtingen. De kennismaking begint met een hoop stennis. Wegens het Perzisch Nieuwjaar op de laatste vrijdag van onze geboekte week, blijkt dat onze gids dan meer zin heeft om bij zijn familie te zijn dan geld te verdienen van ons en probeert hij aan de hand van diverse leugens ons te doen conformeren aan een gewijzigd programma. Overigens gaat dit niet geheel zonder slag of stoot de onderhandeling dat wij daarom een dag minder hoeven te betalen. Keiharde en zeer zakelijke telefoongesprekken met de baas volgen. De 2 gidsen dreigen om naar huis te gaan, wij weigeren te betalen. Wat doen we in godsnaam? Tot waar geven we toe en waar ligt daadwerkelijk onze grens? Ruim 1.5 uur laten stappen we toch in de krottige bus om het avontuur aan te gaan. Halverwege worden we teruggestuurd door de politie, omdat onze buschauffeur de benodigde papieren niet heeft. Tegenslag nummer 2. Via een sluipweg proberen we de politie te omzeilen. Af en toe springt onze gids eruit om te kijken of er ?gevaar? (lees: politieaanwezigheid) dreigt. De kust is veilig, en we kunnen door. Dan arriveren we enkele uren vertraagd dan toch in Lasem, het dorpje midden in het Alborz gebergte. Vanuit Lasem, zo?n 80 km van Teheran, maken we toerskitochten naar twee 4000 meter hoge toppen. De zuidhellingen zijn al sneeuwvrij en ogen bruin en kaal. De noordhellingen, daarentegen, hebben nog meer dan voldoende sneeuw. Het weer is prachtig, de (inski-)tochten zijn behoorlijk zwaar, de uitzichten zijn fantastisch en het ski?n is heerlijk. Ver van alles en iedereen, geen pistekermis of andere toeristen. Volledig in lijn in de gang van zaken, blijkt dat de conditie van beide gidsen niet optimaal is. Algauw zien we ver achter ons kleine stipjes, onze gidsen (??). De hoogte blijkt ons wel parten te spelen, met een bonkend hoofd en een enorm hoge hartslag leggen we laatste zware meters af, maar na ruim 1500 hoogtemeters staan we op onze eerste Iran-skitop! Beide gidsen zijn eerder omgekeerd. Ook het skiniveau van 1 van de gidsen laat te wensen over. We zijn werkelijk waar met een beginner op pad! Gelukkig vind hij het wel leuk, kapot gestreden in het dal kan er wel een grote glimlach vanaf. ?Ik ski al twee jaar!?
Na twee tochten verplaatsen we ons naar Polour, alwaar we de expeditie naar de Mt Damavand, een 5671 meter hoge stratovulkaan, zullen starten. Deze vulkaan torent ver boven alle andere bergen uit, wat een gigantische berg! De volgende dag rijden we met een jeep met alle bagage en ski?s op het dak naar zo?n 2400 meter. Maar waar is de sneeuw? Op deze zuidflank is de sneeuw in de verste verte nog niet te bekennen. Dat betekent dus skietjes op de rugzak en lopen met de logge (toer-)skischoenen. We hebben bijna 1700 hoogtemeters voor de boeg, op 4100 meter staat een bivakdoosje op ons te wachten waar we kunnen (proberen te) slapen. Het vulkanische landschap doet enigszins denken aan ?the Lord of the Rings?. Bizarre rotsvormen, asvelden, bijzondere vegetatie, zijn geheel anders dan het sedimentaire gebergte van de afgelopen dagen. Bij de eerste sneeuwvelden kunnen de skietjes dan eindelijk onder, een flinke ontlasting voor de schoudertjes. Zigzaggend omhoog, af en toe een nootje of een reepje en dan weer verder.
Het bleef tot dan toe verdacht windstil, terwijl deze vulkaan toch echt bekend staat om zijn enorme windsnelheden. Dat mag ons de tweede helft van de klim dan niet ontgaan. Het is leunen (lees: hangen) tegen de wind, af en toe bijna omver geblazen worden en zeker nadat de ski?s weer op de rugzak gebonden moesten worden herhaaldelijk vechten tegen de wind. Flink uitgeput zijn we dan eindelijk in ons bivak?oej dat valt wel een beetje tegen?overal ligt afval, de bedden zijn allemaal kapot en doorgezakt en het is er zeker niet warm. Onze gidsjes beginnen eerst met een grote schoonmaak, maar hebben daarna niet meer zo?n zin in het smelten van sneeuw voor de thee. De nacht op deze hoogte is niet erg aangenaam. Nachtmerries en benauwdheidsaanvallen onderbreken een goede nachtrust. Hoe komen we straks in vredesnaam nog 1500 meter hoger?? Ook de schaarse weervoorspellingen met ?extremely cold winds, gales and snowfall? beloven niet veel goeds. ?s Ochtends drinken we liters thee bij om ons enorm vochtgebrek (weerspiegeld in enorm opgezwollen gezichten) te compenseren. Dan besluiten we toch op pad te gaan, hoewel de kans op slagen minimaal is. Het eerste stuk omhoog gaat overigens boven verwachting soepel, de wind lijkt mee te vallen, het zonnetje schijnt, en we zijn allen goed gekleed tegen harde omstandigheden. Het eerste doel is om de col te halen, waarna we collectief een besluit moeten nemen of we door kunnen gaan of niet. De uitzichten over dit onbekend stukje wereld is echt fantastisch. Een weekje ski?n hier is duidelijk veel te kort. Dan lijken de weersvoorspellingen, die we met een sms uit Nederland hadden gekregen, toch uit te gaan komen. De wolken hangen al rond de top, de wind steekt op en het zicht wordt heel snel minder. Ook valt de groep flink uiteen door een verschillend klimtempo. Op 4700 meter is het over, we stoppen en keren om. Jammer, maar verreweg de beste en meest verstandige keus. Het enorme katergevoel wat ik normaal opdoe als ik een klimtocht moet staken valt nu enigszins mee. Het is kansloos om in bar en boos weer nog 900 hoogtemeters te maken, terwijl de kans van slagen zeer gering is. De vellen mogen eraf en de ski?s op de skistand, we gaan naar beneden. Het blijft toch erg gaaf om bochten te draaien op deze vulkaan in dit exotische land. Ik heb het liedje ?dansen op de vulkaan? van De Dijk in mijn hoofd. De laatste skidag blijkt het, ondanks de slechte weersvoorspellingen, zeer mooi weer. Een perfecte dag voor de top! Het is wel even slikken dat we tijdens deze toer constant uitzicht hebben op de Damavand. Ach, we wisten het gewoon niet?.hoe konden we dit weten? We hadden geen kaart (niet te krijgen), we wisten niets van het gebied en de weersvoorspellingen konden we enkel met een korrel zout nemen. Het zijn zaken die er allemaal bijhoren als je gaat toeren in dit soort landen.
We besluiten ons Iran verblijf af met een dagje pisteski?n in Shemshak, een klein skigebiedje ten noorden van Teheran. Vigerende regels van hoofddoeken en ingetogenheid gelden hier niet. Snowboarddudes en ?babes met wilde haren suizen de berg af langs de Apr?s-ski bar, waar Duitse schlagers schellen over de piste. In dit kleine skioord, verscholen van de rest van het land, lijken we meer in het wereldje van Iran-binnen-vier-muren te zijn dan het Iran-buiten.
Ik en mijn andere reisgenoten hebben het land als bijzonder inspirerend ervaren. De mensen waren fantastisch, het reizen ging gemakkelijk en het is nauwelijks toeristisch. En bovenal, oneindig veel toermogelijkheden. Een ware aanrader!
Mount Damavand, Iran
Documentatie:
www.skimountaineer.com
www.summitpost.org
www.araz.org
Gebied: Alborz Gebergte ten noorden van Tehran
Periode: maart 2009
Route: zuidelijke route
Weer: www.snow-forecast.com --> Iran --> Damavand
Kaart: geen
Opmerkingen:
Ter acclimatisatie hebben we twee 'inski-toeren' gedaan vanuit het kleine dorpje Lasem (2600 m). Beide ruim 4000 m hoge toppen waren ideaal. De routes waren op de noord-helling ge?xponeerd, en waren beiden erg overzichtelijk. De sneeuw was prima en de omgeving geweldig. Op een schetsje staat de naam Changiz Chale (4100 m) vermeld als 1 van de bestegen toppen.
Omdat het van tevoren erg lastig was om enige informatie in te winnen over dit gebied (wat? hoe? waar?), zijn we in zee gegaan met een lokaal gidsenbureau Araz travel Zij zorgden voor de logistiek, accommodatie en eten. Daarnaast traden ze op als skigids. De kosten bedroegen $110 p.p.p.d. Ik kan dit bureau overigens absoluut NIET aan raden, na geschillen rondom wijzigingen in het programma en bijbehorende kosten, en het ski-niveau van de gidsen. Voor meer info kan je contact opnemen met mij. (neemt contact op met Yvo Snoek door een mailtje te sturen naar iemand van de VD site)